De Cultuurhistorische Zomer is in volle gang. Dinsdag 2 augustus 2022 staat Gluren bij de buren … Peer op het programma. Start om 19.00 uur bij Sint-Trudokerk, Kerkstraat in Peer.
Voor de plaatsnaam Peer zijn er verschillende verklaringen: ‘Pedero’ (725), het Latijnse ‘Pirgus’ (1135) en ‘Pyra’ (1178) of het oud-Franse pierge: ‘verharde weg’. Andere bronnen geven aan dat de naam afkomstig zou zijn van ‘Perre’ of ‘Parre’, wat ‘omheinde plaats’ betekent.
De fusiegemeente telt naast Peer zelf nog drie deelgemeenten: GroteBrogel (sinds 1977), Kleine-Brogel (sinds 1971) en Wijchmaal (sinds 1977). Erpekom is een landelijk kerkdorp van Grote-Brogel. Deelgemeente Peer telt zelf nog twee kerkdorpen: Linde en Wauberg en een gehucht: Maarlo. Het bevolkingsaantal bedraagt ongeveer 17.000 inwoners.
In 1367 verhief de leenheerlijke grondheer Everaert Van der Marck Peer tot Stad. Peer kreeg stadswallen en poorten, die in het begin van de 19de eeuw gesloopt werden. Vanaf de 15de eeuw wordt Peer als één van de Loonse steden vermeld. In 1623 promoveerde Peer, onder Karel van Gavere, tot graafschap. In 1654 bezetten Lotharingers Peer. Ze plunderden en staken huizen en de kerk in brand. De sacristie en het koor brandden af en slechts veertig huizen en de toren (‘De Reus der Kempen’) bleven gespaard. In 1865 teisterden zwarte pokken en tyfus het stadje.
Vandaag bloeit Peer zowel toeristisch, cultureel als economisch. Peer is bekend als Bruegelstad (de geboorteplaats van Pieter Bruegel de Oude is quasi zeker Grote-Brogel), muziekstad (o.a. jaarlijks festival ‘Blues Peer’) en fietsstad (onlangs bekroond). Dit jaar hebben de 25-jaarlijkse Mariale Feesten plaats. De stad Peer huisvest ook de NATO-vliegbasis Kleine-Brogel en heeft ook het Peterschap van KB-AIR aanvaard.
De kerktorens van Peer (voor 1422) en Nederweert (1467) lijken veel op elkaar. De toren van Peer deed in 1483 dienst als toevluchtsoord voor burgers om de strijd tussen Willem I van der Marck Lumey en prins-bisschop Johan van Horne (zoon van Jacob I van Horne). Na verraad verlieten de burgers de toren en er volgde een bloedbad waar 1.500 personen om het leven kwamen.
Bezienswaardigheden in Peer:
- BICC-Cultuurcentrum ’t Poorthuis
- het perron (vrijheidszuil)
- de Sint Trudokerk
- de toren met museum en beiaard
- het Oud Stadhuis
- Hotel ‘De Boskar’
- De Scherpesteen
- het driehoekig Frankisch Marktplein
- de kiosk
- de stadspomp met gulden peer
- het Huis ‘Den Engel’ (Vroeger de woonstede van Drossaard Van de Cruys, thans jeugdcentrum ‘De Bak’)
- het Bruegelhuis
- en Bruegelmuseum:
uniek ,
uniek in de wereld met zijn kleurechte kopies van alle werken van Pieter Bruegel de Oude (op ware grootte)
- de Bruegelmonumenten
- het monument voor Armand Preudhomme
- Zaal Koninklijke Harmonie
- het Sint-Lambertuscollege en Agnetencollege
- het Agnetenklooster (in heropbouw met als bestemming het nieuwe Dienstencentrum ‘De Schommel’)
- de grafheuvels (Molhem) en de Deusterkapel
Praktische informatie
Parkeersuggestie: Preudhommeplein (tot 19 uur parkeerschijf verplicht in alle straten binnen de Vesten) en achter BICCCultuurcentrum ’t Poorthuis, Bomerstraat (vrij parkeren).
