“Weltens boek is een uitblinker door zijn schat aan ongepubliceerde informatie, zijn overvloed aan kleurenillustraties, meestal uit de betrokken periode en de bijkomende gegevens, vaak in tabelvorm. Hoogst interessante én aangename lectuur.” Dit is een passage uit één van de vele positieve recensies over het nieuwste boek Dansen rond de troon van Willem I: de hoven in Den Haag en Brussel 1813-1830 van de in Weert geboren historicus, dr. Joost Welten.
In zijn nieuwste boek Dansen rond de troon van Willem I: de hoven in Den Haag en Brussel 1813-1830 geven Joost Welten en zijn partner Lena Reyners een inkijk in het toenmalige hofleven. “De koning omringde zich met machtige mensen – met name prinsen en hertogen uit de zuidelijke provincies – om aan het volk te tonen dat de elite achter zijn heerschappij stond”, vertelt hij. Tegelijkertijd maakte die elite zelf graag gebruik van de kansen aan het hof. “De koning organiseerde regelmatig bals met vijf- tot twaalfhonderd genodigden. Tegenwoordig wordt dat als vermaak gezien, maar voor de aanwezigen toen was het gewoon werken, in het huidige jargon: netwerken. Door present te zijn op zo’n feest liet je de wereld zien hoe prominent je was”, legt Welten uit. Hij vergelijkt het met vloggers die een event bezoeken en door middel van video’s en foto’s hun aanwezigheid daar tonen. “Om belangrijk te zijn, moet je op die momenten zichtbaar zijn.”
In het begin van de 19e eeuw telde vooral de aandacht van één persoon: Willem I. “Je moest zorgen dat de koning jou in zijn vizier kreeg. Hij stond aan het hoofd van machtig patronagenetwerk. Hij benoemde en bevorderde elke rijksambtenaar en officier in het leger en de marine, maar ook elke rechter, hoogleraar en diplomaat. Als je het een beetje wilde maken, dan moest je in de gunst van de koning staan”, vertelt Welten.
Vier jaar lang zocht historicus dr. Joost Welten naar vergeten brieven en dagboeken. Zijn vondsten bieden dan ook in 7 uitgebreide hoofdstukken, een indrukwekkende en intieme inkijk in het hofleven rond Willem I. Zij tonen tegelijk de verstrengeling van dat hofleven met landsbestuur en politiek aan.
Tactische dans
Uitsluitend de wekelijkse audiëntie van de koning bezoeken, was niet voldoende. De elite voerde een tactische ‘dans’ uit om hogerop te komen. “Men investeerde voortdurend in zijn netwerken om een voornamere positie binnen de elite te verkrijgen”, zegt Welten. “Wie de koning niet persoonlijk kende, kende misschien wel een hofdame van de koningin, die haar iets kon influisteren. ‘Hoe meer connecties je had, des te sterker je positie was.’
En wie eenmaal een hoge positie dicht bij de koning had bemachtigd, werd zelf weer interessanter voor andere mensen. “Daarom heb ik het boek Dansen rond de troon genoemd”, licht Welten toe. “Er werd niet alleen letterlijk gedanst, maar ook figuurlijk om een steeds centralere positie in het netwerk rond de koning te verwerven.”
Het 520 pagina’s tellend boek is voor € 39,95 verkrijgbaar bij de boekhandel.