Ernest van Dijck – tenor met roots in Weert

Het verhaal van de markante tenorheld Ernest van Dijck. Vandaag is het precies 100 jaar geleden dat hij is overleden.

Mocht uzelf een mooi of interessant verhaal hebben/willen schrijven over iemand, een gebeurtenis of periode die voor de lezers van deze nieuwsbrief interessant is? Neem gerust even contact op met Paul Lammeretz, secretaris van De Aldenborgh via plammeretz@ziggo.nl.

‍De heldentenor Ernest Van Dijck, zoon van een Weerter ‘maegdje’ (1861-1923)

‍Het Jordaenshuis in Antwerpen aan de Hoogstraat is zeer bekend. Hier woonde de bekende Vlaamse schilder en etser Jacob Jordaens (1593-1678). Het naastgelegen pand heette ‘de Stadt Weert’. Dit pand was eigendom van het Weerter lakengilde.

Dit gilde, dat in Antwerpen het Weerter laken aan de man bracht, was ook eigenaar van de nabij gelegen ‘Halle van Weert’, waar het Weerter laken werd opgeslagen.

‍Deze panden werden door het Weerter lakengilde eind 18^de eeuw verkocht aan Laurentius Petrus Solvijns.

Vlak om de hoek van de Hoogstraat ligt in Antwerpen de Grote Pieter Potstraat waar op 2 april 1861 Ernest Van Dijck geboren werd: zoon van een Antwerpse industrieel en een Weerter moeder.

‍Terug naar Weert waar de uit Hamont afkomstige Joannes Mathias Rijcken, ‘doctoor in de medecijnen’, zich vestigde toen hij huwde met de rentenierster Joanna Maria Margaretha Claessens. Van huis uit was ‘doctoor’ Rijcken al een vermogend man. Zijn vader was een rijke teut (handelaar) en landbouwer en zijn moeder Maria Ballings een rentenierster.

Het gezin Rijcken-Claessens kreeg een zoon en een dochter. Toen de dochter, Joanna Maria Margaretha Rijcken, in 1833 werd geboren, sloeg het noodlot toe. Moeder overleed in het kraambed.

Vader Rijcken hertrouwde 6 jaar later met Maria Catharina Elisabeth Truijens, zus van apotheker Truijens van de Oelemarkt.

Apotheker Henri Truijens (1825-1896), van 1880-1896 president van Sociëteit Amicitia in Weert.

Apotheker Henri Truijens (1825-1896), van 1880-1896 president van Sociëteit Amicitia in Weert.

‍Na het overlijden van haar vader en haar broer huwde Joanna Maria Margaretha Rijcken op 24 april 1860 met de steenrijke fabrikant ‘in gebreide stoffen’ Joannes Baptista Maria Josephus Antonius Hubertus Van Dijck uit Antwerpen, waar het echtpaar ook ging wonen.

Een jaar later werd hun eerste kind Ernest geboren, die na een opleiding in het roemrijke Jezuïetencollege tot de Antwerpse elitejongeren hoorde. Hij leerde schermen, zwemmen en paardrijden. Hij kreeg grote belangstelling voor muziek, theater en literatuur.

Ernest Van Dijck leek voorbestemd om rechter of notaris te worden. Vandaar dat hij zich in 1878 liet inschrijven bij de faculteit rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Leuven. Hij raakte er bevriend met de studentenleider en latere Vlaamse schrijver Albrecht Rodenbach (1856-1880) uit de bekende brouwersfamilie, die aan de wieg stond van het Koninkrijk België.

Albrecht Rodenbach en Ernest Van Dijck hadden beiden bewondering voor het werk van de componist Richard Wagner (1813-1883). In 1879 maakte Ernest Van Dijck zijn debuut als baritonzanger op een muziekavond van de ‘Cercle Catholique’  van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging in Antwerpen.

‍Tien jaar lang speelde hij de rol van Parsifal tijdens de Bayreuther Festspiele. Ook was hij lange tijd lid van de Weense opera.

Hij was tot 1914 schouwburgdirecteur in Parijs en tot aan zijn dood leraar aan de conservatoria van Antwerpen (1906) en Brussel (1909).

Zijn actieve zangerscarrière sloot hij af op 15 juni 1917 waar hij in de Notre Dame van Parijs het ‘Pater Noster’ van Niedermeyer zong tijdens een plechtige Mis, die werd opgedragen voor de gesneuvelden van het Belgische leger.

‍Na zijn huwelijk met Augusta Servais, jongste dochter van de beroemde cellist en componist Adrien-Francois Servais (1807-1866) leefde hij op het kasteeldomein Berlaarhof buiten Antwerpen.

Op het terras van zijn kasteel overleed hij, deze week precies een eeuw geleden, op 31 augustus 1923.

Van de beroemde kleinzoon van de Weerter geneesheer Rijcken zijn ook nog oude unieke geluidsopnamen (opgenomen met Bettine- en Pathé-cilinders) te beluisteren op internet.

En zo blijft de stem van de beroemde heldentenor Ernest Van Dijck te horen, die in zijn jeugd jaarlijks met zijn moeder in Weert is geweest, om daar een bezoek te brengen aan haar stiefmoeder Rijcken-Truijens.

Wellicht was de band van Joanna Maria Margaretha Van Dijck – Rijken met haar stiefmoeder niet erg hecht.Toen deze stiefmoeder op 29 juni 1876 overleed,  bestond haar vermogen uitvier woningen, diverse percelen grond, kapitalen en uitstaande rente en leningen, ter waarde van fl 13.394,94.Van dit vermogen ging slechts 300 Francs naar Maria Van Dijck-Rijcken in Antwerpen.

Wellicht zal tenor Ernest Van Dijck als hij Parsifal in de Wagners gelijknamige opera vertolkte hebben gedacht aan zijn Weerter stiefgrootmoeder en haar erfenis.

Wo irrtest du hin, ihrer vergessend,
deiner, deiner vergessend?

‍Geschreven door Peter Korten

Bronnen:

Kanton Weert, 14 september 1923

Boek Genealogie van de familie Truijen, Truijens en Troeijen (1450-2010) door Jan Truijen

Boek Ernest Van Dijck door Henri de Curzon

Website Delpher

Prive-Collectie Antwerpen

Gemeente-archief Weert